Historia
Geneza
Powstanie szkoły wiąże się z działalności pierwszej w Polsce Fabryki Lokomotyw. Dzień 9 marca 1945 roku to data narodzin szkoły. Została ona pomyślana jako integralna część fabryki, aby kształcić przyszłych jej pracowników.
Zajmujemy budynek usytuowany naprzeciwko Fabryki Lokomotyw, ale obecnie szkoła i fabryka są dwiema niezależnymi instytucjami. Liczne zmiany strukturalne nastąpiły w prawie 60-letniej historii naszej szkoły.
I tak:
W 1945r. zaistniała ona jako Prywatna Męska Szkoła Mechaniczna Pierwszej Fabryki Lokomotyw S.A. w Chrzanowie. Otwarto wówczas dwie klasy. Był to najkrótszy rok szkolny w dziejach szkoły. Trwał od marca do lipca 1945r.
Rok 1945/46 przyniósł nowe zmiany. Nastąpiło przemianowanie szkoły na Prywatne Męskie Gimnazjum Mechaniczne Pierwszej Fabryki Lokomotyw S.A. w Chrzanowie. Niedługo potem Ministerstwo Przemysłu zawiadomiło o przejęciu szkoły od Ministerstwa Oświaty i przemianowaniu jej na Szkołę Przemysłową Pierwszej Fabryki Lokomotyw w Chrzanowie. Szkoła zajęła 3 sale lekcyjne prowizorycznego budynku, który stał na miejscu również nie istniejącego już dziś Domu Kultury ,,Fablok”. Nauka w szkole trwała 3 dni tygodniu. W pozostałych 3 dniach uczniowie odbywali zajęcia praktyczne w warsztatach szkolnych.
Rok szkolny 1946-1947 poprzedziły już egzaminy wstępne. Ministerstwo Przemysłu zleciło dyrekcji przyjąć maksymalną liczbę uczniów. Ostatecznie do klas I przyjęto 122 uczniów.
6.XI 1946r. dokonały się kolejne zmiany. Otworzono Szkołę Zawodową Dokształcającą Zbiorczą przy Pierwszej Fabryce Lokomotyw w Chrzanowie, której celem było wyrównanie poziomu wiedzy uczniów w zakresie 7 klas szkoły powszechnej. Utworzono nowoczesny – jak na tamte lata – warsztat pracy: pracownię chemiczną i fizyczną. Podręczników początkowo nie było w ogóle, wykorzystywano stare lub pisane w językach obcych.
Rok 1947 wnosi nowe zmiany organizacyjne : Szkoła Przemysłowa zostaje przekształcona w Gimnazjum Mechaniczne, a Szkoła Dokształcająca w Szkołę Przemysłową. Dnia 3 lipca Ministerstwo Przemysłu i Handlu powołało i zatwierdziło jako szkołę typu gimnazjalnego Gimnazjum Przemysłowe Pierwszej Fabryki Lokomotyw, a 27 grudnia zatwierdziło jako typ szkoły licealnej Liceum Przemysłu Metalowego w Chrzanowie. Oprócz tego przy Fabryce Lokomotyw istniała Szkoła Przemysłowa, która mieściła się w wydzierżawionym budynku szkoły podstawowej przy ul. Lenina (obecnie Al. Henryka). Tak więc na terenie miasta powstał Zespół Szkół i Kursów przy Pierwszej Fabryce Lokomotyw w Polsce.
Na terenie Ośrodka Szkolenia Zawodowego w roku szkolnym 1950/51 pracowało już 5 szkół:
Państwowe Liceum Mechaniczne – 5 oddziałów;
Państwowe Gimnazjum Mechaniczne – 5 oddziałów;
Państwowa Szkoła Przemysłowa – 6 oddziałów;
Technikum Mechaniczno-Elektryczne – 3 oddziały;
Zasadnicza Szkoła Metalowa – 5 oddziałów.
Trzy pierwsze wyżej wymienione typy szkół z czasem zaczęły ulegać likwidacji. W związku z tymi zmianami w roku szkolnym 1951/52 w Ośrodku Szkolenia Zawodowego młodzież uczyła się w szkołach:
Zasadniczej Szkole Zawodowej – 9 oddziałów;
Technikum Mechaniczno-Elektrycznym – 9 oddziałów;
Państwowym Gimnazjum Mechanicznym – 2 oddziały;
Państwowej Szkole Przemysłowej – 3 oddziały.
W roku szkolnym 1953/54 mamy już tylko Technikum Mechaniczno-Elektryczne i Zasadniczą Szkołę Zawodową.
Rok 1954/55 ponownie przynosi zmiany w organizacji szkół zawodowych. Zastępca dyrektora Zasadniczej Szkoły Metalowo-Elektrycznej w Chrzanowie przejmuje zlikwidowaną w Trzebini Zasadnicza Szkołę Metalowo-Elektryczną.
W roku szkolnym 1955/56 w Technikum Mechaniczno-Elektrycznym młodzież kształciła się w następujących specjalnościach: budowa parowozów, obróbka plastyczna, obróbka metali skrawaniem, produkcja narzędzi, urządzenia elektryczne w przemyśle. Dla pracujących otwarto tylko obróbkę metali skrawaniem. W Zasadniczej Szkole Metalowej przygotowywano tokarzy, ślusarzy narzędziowych, maszynowych i parowozowych oraz spawaczy.
Na rok 1956/57 datuje się przejście szkół zawodowych pod zarząd Ministerstwa Oświaty.
W roku szkolnym 1957/58 naukę w Zasadniczej Szkole Zawodowej przedłużono do trzech lat. Otwarto oddział dla pracujących. Przyjęto do niego uczniów z pobliskich zakładów pracy. W Technikum uczyli się również Koreańczycy.
Nowe zmiany nastąpiły na przełomie roku 1958 i 1959. Powstał 1 oddział Zasadniczej Szkoły Handlowej przygotowujący do zawodu sprzedawcy sklepowego.
Rok szkolny 1959/60 przyniósł polepszenie sytuacji lokalowej szkoły. Połączenie szkół pod jedną dyrekcję spowodowało zwolnienie części pomieszczeń administracyjnych, a to umożliwiło zwiększenie naboru młodzieży do szkół. Od tego roku w budynku szkolnym kształciła się młodzież w szkołach:
Technikum Mechaniczno-Elektrycznym – 8 oddziałów;
Technikum Mechaniczno-Elektrycznym dla Pracujących – 2 oddziały;
Zasadniczej Szkoły Zawodowej młodzieżowej – 9 oddziałów;
Zasadniczej Szkole Zawodowej dla Pracujących – 3 oddziały;
Zasadniczej Szkole Handlowej – 2 oddziały;
Zasadniczej Szkole Zawodowej Fabryki Lokomotyw – 3 oddziały.
Liczba uczniów w poszczególnych szkołach systematycznie się powiększała.
W roku szkolnym 1961/62 stan organizacyjny szkoły pozostaje w zasadzie ten sam, tylko Zasadnicza Szkoła Przyzakładowa staje się całkowicie samodzielną jednostką. Z innymi szkołami wiązała ją osoba dyrektora, który pełnił równocześnie funkcję zastępcy dyrektora do spraw pedagogicznych w TME i ZSZ, Zasadniczą Szkołę Handlową przeniesiono do Trzebini i połączono z Technikum Ekonomicznym.
Z nowym rokiem szkolnym 1962/63 wprowadzono 3-letnie Technikum Mechaniczno-Elektryczne dla Pracujących na podbudowie ZSZ. Zorganizowano 2 oddziały tej szkoły: budowę maszyn i elektromechanikę. Nowością w pracy z młodzieżą było wprowadzenie przez Ministerstwo Oświaty półrocznych praktyk dla uczniów klas IV. Wybrano drugą proponowana opcję – 3 dni nauki w szkole i 3 dni zajęć praktycznych. Uruchomiono 2 pracownie: miernictwa elektrycznego i pracownię maszyn elektrycznych.
Zasadnicza Szkoła Wielozawodowa rozpoczyna naukę w budynku SP nr 3 w Chrzanowie w roku szkolnym 1964/65. W ten sposób zyskano kilka sal w budynku szkolnym i dano możliwość zwiększenia naboru do TME i ZSZ. Szkoła posiadała już wówczas 5 dobrze wyposażonych pracowni - 2 wyżej wymienione oraz pracownie: rysunku technicznego, fizyki, chemii i materiałoznawstwa. 28 marca 1965r. do użytku oddano nowe warsztaty szkolne. Jednocześnie przystąpiono do prac związanych z przebudową pomieszczeń powarsztatowych na pracownie techniczne.
W dniu 21 czerwca 1965r. w związku ze zbliżającym się XX-leciem istnienia Zespołu Szkół Zawodowych w Chrzanowie podjęto uchwałę o wystąpienie do Ministerstwa oświaty o nadanie TME i ZSZ imienia Ludwika Waryńskiego – zgodnie z oczekiwaniami nastąpiło to dnia 25 września 1965r.
Technikum Młodzieżowe otrzymuje sztandar w czerwcu 1968 roku.
W latach 1966-72 nie zachodzą większe zmiany organizacyjne.
W roku 1972 powstaje Zespół Szkół Mechaniczno-Elektrycznych, który obejmuje:
Technikum Mechaniczno-Elektryczne o pięcioletnim cyklu nauczania na podbudowie szkoły podstawowej oraz trzyletnie na podbudowie zasadniczej szkoły zawodowej;
Technikum Mechaniczno-Elektryczne Wydział dla Pracujących;
Liceum Zawodowe o czteroletnim cyklu kształcenia i świadectwem dającym tytuł robotnika wykwalifikowanego, z pełnym średnim wykształceniem oraz prawem wstępu na wyższe uczelnie po złożeniu egzaminu dojrzałości;
Zasadnicza Szkoła Zawodowa (w roku 1974 wprowadzono kształcenie w nowym zawodzie – mechanik pojazdów samochodowych);
Zasadnicza Szkoła Zawodowa Dokształcająca.
W roku szkolnym 1973/74 Zespół Szkół liczy aż 55 oddziałów, co stanowi 2064 uczniów. Warsztaty szkolne stanowią integralną część szkoły (oddane do użytku
w 1964r.). Praca przebiega na halach produkcyjnych: obróbki ręcznej, tokarek, frezarek, maszyn różnych, szlifierek oraz w warsztatach: obróbki cieplnej, obróbki plastycznej, spawalniczym i elektrycznym. Produkcja opiera się głównie na kooperacji z zakładami państwowymi zakładami pracy. Warsztaty funkcjonują jako zakład działający na własnym rozrachunku.
Od roku 1966 praca szkoły poszerza się o działalność Komisji do przyznawania robotnikom tytułów robotnika wykwalifikowanego i mistrza w zawodach mechanicznych i elektrycznych.
Z dniem 1 czerwca 1975r. w związku z nowym podziałem administracyjnym kraju ZSME w Chrzanowie zostaje przekazany pod administrację Kuratorium Oświaty i Wychowania w Katowicach.
W roku 1977 zacieśnia się współpraca z zakładem opiekuńczym Bumar-Fablok. Ożywia się współpraca z zakładowym Domem Kultury.
Rok 1980/81 – zorganizowano świetlicę szkolną wyposażoną w radiowęzeł.
Rok 1985/86 przynosi kolejne zmiany organizacyjne – są to przede wszystkim zmiany w zespole kierowniczym. W znacznym stopniu powprawiają się warunki pracy dzięki doposażeniu pracowni informatyki, mechanicznej, elektrycznej i świetlicy szkolnej.
Oprac. mgr Aldona Bujak